21 մարտի Տոներ Մի շարք մուսուլմանական Նովրուզի տոնը: Երկիր մոլորակի օրը: Քնի միջազգային օրը: Տիկնիկային թատրոնի միջազգային օր: Պոեզիայի միջազգային օր: Ռասսայական խտրականության դեմ պայքարի միջազգային օր: Դաունի սինդրոմով տառապող մարդկանց միջազգային օր: Բելգիայում, Իտալիայում, Լեսոտոյում, Պորտուգալիայում` ծառատունկի օր: Վրաստանում` սահմանապահի օր: Իրաքում` գարնան օր: Մալայզիայում` Տերենգգանու սուլթանի օր: Նամիբիայում` Անկախության օր: ԱՄՆ-ում` գյուղատնտեսության օր: Սիրիայում և Լիբանանում` մայրերի օր: Թունիսում` երիտասարդության օր: ՀԱՀ-ում` մարդու իրավունքների օր: Ճապոնիայում` գարնանային գիշերահավասարի օր: Իրադարձություններ 630 թ.- Վիզանտիական կայսր Իրակլի I-ը պարսիկներից խլեց Քրիստոսի խաչը և ետ վերադարձրեց Երուսաղեմ: 1556 թ.- Օքսվորդում ողջակիզվեց եպիսկոպոս Թոմաս Կրանմերը, որը աստվածաշունչը թարգմանել էր անգլերեն: 1666 թ. – Առաջին մարդահամարի համաձայն Կանադայի բնակչությունը կազմում է 3000 մարդ: 1908 թ. – Անրի Ֆարմանը դառնում է աէրոպլանի առաջին ուղևորը Եվրոպայում, որը վարում էր Լեոն Դելագրանժը: 1918 թ.- Ձերբակալվեց Ռոմանովների ընտանիքը: Հուլիսի լույս 17-ի գիշերը բոլոր ձերբակալվածները գնդակահարվեցին: 1919 թ.- Հռչակվեց Հունգարիայի Սոցիալիստական Հանրապետությունը: 1921 թ.- Կազմավորվեց Վրացական ԽՍՀ-ն, որի կազմում` Ստալինի ցանկությամբ ներառվեցին Աբխազիան, Աջարիան և Հվ. Օսեթիան: 1923 թ.- Փարիզում վոմն դոկտոր Ռոժե հայտարարեց, իբր ծխելը օգտակար է առողջությանը, քանի որ նիկոտինը պարունակում է հակաբացիլային տարրեր: 1925 թ.- ԱՄՆ-ի Թեննեսի նահանգում ընդունվեց օրենք` համաձայն, որի բոլոր ուսումնական հաստատություններում արգելվեց Դարվինի թեորիայի ուսուցումը, քանի որ այն հակասում էր մարդու ծագման մասին կտակարանի ուսմունքին: 1948 թ.- Օդաչու Վ. Դիդենկոն ԱՆ-6 ինքնաթիռով սահմանեց այդ կարգի ինքնաթիռների համար ռեկորդային թռիչքի ռեկորդ, վեր բարձրանալով մինչև 11 248 մ: 1961 թ.- Լիվերպուլում կայացավ <<Բիթլզ>> խմբի առաջին համերգը: 1961 թ.- Արևմտյան Սիբիրի նավթահորից դուրս բերվեց առաջին բարել նավթը: 1962 թ. – Ամերիկացիների պնդմամբ առաջին կենդանի էակը, որը կատապուլտի ենթարկվեց գերձայնային արագությամբ, դա գորշ արջ էր: Նրան դուրս նետեցին ավելի քան 10 կմ բարձրությունից` մոտ 1400 կմ/ժ արագությամբ և 7 րոպե 49 վայրկյան անց բարեհաջող վայրէջք կատարեց: 1981թ.- Գործարկվեց Արփա-Սևան ջրատարը: 1984 թ.- Ճապոնական ծովում բախվեցին Խորհրդային ատոմային <<К-314>> սուզանավը և ամերիկյան <<Կիտտի Հոկ>> ավիակիրը: 1986 թ. – Առաջին (անհաջող) Խորհրդային 15A18M (P-36M2) միջմայրցամաքային բալեստիկ հրթիռի փորձարկումը: 1990 թ.- ՀԱՀ-ի 75-ամյա տիրապետությունից անկախացավ Նամիբիան: 1999 թ.- 478 –ժամյա ճանապարհորդությունից հետո Բերտրան Պիկարը և Բրայն Ջոնսը դարձան օդապարիկով շուրջերկրյա ճանապարհորդություն կատարած առաջին մարդիք: 2005 թ.- ԱՄՆ Միննեսոտայի Ռեդ Լեյք ուսումնական կենտրոնում լսվեցին կրակահերթեր: Սպանվեց 10 մարդ այդ թվում հարձակվողը ևս 5-ը վիրավորվեցին: Այն դարձավ իր չափերով 2-րդ դպրոցական ողբերգությունը ԱՄՆ-ում, զիջելով միայն <<Կոլւմբինա>> : Ծնվածներ 1666 թ.- Օգյու Սորայը` ճապոնացի լուսավորիչ, ռեֆորմատր (մահ 1728 թ.): 1685 թ. – Յոհան Սեբաստիան Բախը` գերմանացի աշխարհահռչակ կոմպոզիտոր (մահ 1750 թ.): 1839 թ.- Մոդեստ Մուսագորսկին` ռուս կոմպողիտոր (մահ 1881 թ.): 1877 թ. – Մորիս Ֆարմանը` ֆրանսիացի ավիատոր, աշխարհում առաջին ուղևորատար ինքնաթիռի հեղինակ (մահ 1964 թ.): 1879 թ. – Հասմիկ (Թագուշ Հակոբյան)` հայ դերասանուհի (մահ 1947 թ.): 1895 թ. –Լեոնիդ Ուտյոսովը` ռուս երգիչ, դերասան, նվագախմբի ղեկավար: ԽՍՀՄ առաջին ժողովրդական արտիստ (մահ 1982 թ.): 1960 թ. – Այրտոն Սեննան`բրազիլացի ավտոարշավորդ, <<Formula 1 >> դասի աշխարհի եռակի չեմպիոն (մահ 1994 թ.): 1961 թ. – Լոթար Մաթեուսը` գերմանացի ֆուտբոլիստ աշխարհի ու Եվրոպայի չեմպիոն: Մահացածներ 1648 թ.- Լեոնե Մոդենան` ծագումով հրեա իտալացի պոետ, ռավվին: Հրեական բառարանի կազմող (ծնվ. 1571 թ.): 1871 թ. – Ֆյոդոր Ռեշետնիկովը` ռուս գրող (ծնվ. 1841 թ.): 1910 թ.- Ֆելիքս Նադարը` ֆրանսիացի լուսանկարիչ, ծաղրանկարիչ և առաջին աէրոլուսանկարիչ (ծնվ. 1820 թ.): 1936 թ. – Ալեքսանդր Գլազունովը` ռուս կոմպոզիտոր, դիվիժոր, հասարակական գործիչ: Պետերբուրգյան կոնսերվատորիայի տնորեն (ծնվ. 1865թ.): 1939 թ.- Էվալդ Աավը` էստոնացի կոմպոզիտոր (ծնվ. 1900 թ.): 1998 թ.- Գալինա Ուլանովան` Խորհրդային բալետի պարուհի (ծնվ. 1910 թ.): 2009 թ.- Վլադիմիր Կուչմին` ռուս լրագրող, <<Սպորտ-Էքսպրեսս>> թերթի հիմնադիր և գլխավոր խմբագիր (ծնվ 1948թ.): 2011 թ.- Նիկոլայ Անդրիանովը` Խորհրդային մարմնամարզիկ, աշխարհի և Եվրոպայի բազմակի չեմպիոն (ծնվ. 1952 թ.):
|