21 մարտի

Տոներ

Մի շարք մուսուլմանական Նովրուզի տոնը:

Երկիր մոլորակի օրը:

Քնի միջազգային օրը:

Տիկնիկային թատրոնի միջազգային օր:

Պոեզիայի միջազգային օր:

Ռասսայական խտրականության դեմ պայքարի միջազգային օր:

Դաունի սինդրոմով տառապող մարդկանց միջազգային օր:

Բելգիայում, Իտալիայում, Լեսոտոյում, Պորտուգալիայում`  ծառատունկի օր:

Վրաստանում` սահմանապահի օր:

Իրաքում` գարնան օր:

Մալայզիայում` Տերենգգանու սուլթանի օր:

Նամիբիայում` Անկախության օր:

ԱՄՆ-ում` գյուղատնտեսության օր:

Սիրիայում և Լիբանանում` մայրերի օր:

Թունիսում` երիտասարդության օր:

ՀԱՀ-ում` մարդու իրավունքների օր:

Ճապոնիայում` գարնանային գիշերահավասարի օր:

Իրադարձություններ

630 թ.- Վիզանտիական կայսր Իրակլի I-ը պարսիկներից խլեց Քրիստոսի խաչը և ետ վերադարձրեց Երուսաղեմ:

1556 թ.- Օքսվորդում ողջակիզվեց եպիսկոպոս Թոմաս Կրանմերը, որը աստվածաշունչը թարգմանել էր անգլերեն:

1666 թ. – Առաջին մարդահամարի համաձայն Կանադայի բնակչությունը կազմում է 3000 մարդ:

1908 թ. – Անրի Ֆարմանը դառնում է աէրոպլանի առաջին ուղևորը Եվրոպայում, որը վարում էր Լեոն Դելագրանժը:

1918 թ.- Ձերբակալվեց Ռոմանովների ընտանիքը: Հուլիսի լույս 17-ի գիշերը բոլոր ձերբակալվածները գնդակահարվեցին:

1919 թ.- Հռչակվեց Հունգարիայի Սոցիալիստական Հանրապետությունը:

1921 թ.- Կազմավորվեց Վրացական ԽՍՀ-ն, որի կազմում` Ստալինի ցանկությամբ ներառվեցին Աբխազիան, Աջարիան և Հվ. Օսեթիան:

1923 թ.- Փարիզում վոմն դոկտոր Ռոժե հայտարարեց, իբր ծխելը օգտակար է առողջությանը, քանի որ նիկոտինը պարունակում է հակաբացիլային տարրեր:

1925 թ.- ԱՄՆ-ի Թեննեսի նահանգում ընդունվեց օրենք` համաձայն, որի բոլոր ուսումնական հաստատություններում արգելվեց Դարվինի թեորիայի ուսուցումը, քանի որ այն հակասում էր մարդու ծագման մասին կտակարանի ուսմունքին:

1948 թ.- Օդաչու Վ. Դիդենկոն ԱՆ-6 ինքնաթիռով սահմանեց այդ կարգի ինքնաթիռների համար ռեկորդային թռիչքի ռեկորդ, վեր բարձրանալով մինչև 11 248 մ:

1961 թ.- Լիվերպուլում կայացավ <<Բիթլզ>> խմբի առաջին համերգը:

1961 թ.- Արևմտյան Սիբիրի նավթահորից դուրս բերվեց առաջին բարել նավթը:

1962 թ. – Ամերիկացիների պնդմամբ առաջին կենդանի էակը, որը կատապուլտի ենթարկվեց գերձայնային արագությամբ, դա գորշ արջ էր: Նրան դուրս նետեցին ավելի քան 10 կմ բարձրությունից` մոտ 1400 կմ/ժ արագությամբ և 7 րոպե 49 վայրկյան անց բարեհաջող վայրէջք կատարեց:

1981թ.- Գործարկվեց Արփա-Սևան ջրատարը:

1984 թ.- Ճապոնական ծովում բախվեցին Խորհրդային ատոմային <<К-314>> սուզանավը և ամերիկյան <<Կիտտի Հոկ>> ավիակիրը:

1986 թ. – Առաջին (անհաջող) Խորհրդային 15A18M (P-36M2) միջմայրցամաքային բալեստիկ հրթիռի փորձարկումը:

1990 թ.- ՀԱՀ-ի 75-ամյա տիրապետությունից անկախացավ Նամիբիան:

1999 թ.- 478 –ժամյա ճանապարհորդությունից հետո Բերտրան Պիկարը և Բրայն Ջոնսը դարձան օդապարիկով շուրջերկրյա ճանապարհորդություն կատարած առաջին մարդիք:

2005 թ.- ԱՄՆ Միննեսոտայի Ռեդ Լեյք ուսումնական կենտրոնում լսվեցին կրակահերթեր: Սպանվեց 10 մարդ այդ թվում հարձակվողը ևս 5-ը վիրավորվեցին: Այն դարձավ իր չափերով 2-րդ դպրոցական ողբերգությունը ԱՄՆ-ում, զիջելով միայն <<Կոլւմբինա>> :

Ծնվածներ

1666 թ.- Օգյու Սորայը` ճապոնացի լուսավորիչ, ռեֆորմատր (մահ 1728 թ.):

1685 թ. – Յոհան Սեբաստիան Բախը` գերմանացի աշխարհահռչակ կոմպոզիտոր (մահ 1750 թ.):

1839 թ.- Մոդեստ Մուսագորսկին` ռուս կոմպողիտոր (մահ 1881 թ.):

1877 թ. – Մորիս Ֆարմանը` ֆրանսիացի ավիատոր, աշխարհում առաջին ուղևորատար ինքնաթիռի հեղինակ (մահ 1964 թ.):

1879 թ. – Հասմիկ (Թագուշ Հակոբյան)` հայ դերասանուհի (մահ 1947 թ.):

1895 թ. –Լեոնիդ Ուտյոսովը` ռուս երգիչ, դերասան, նվագախմբի ղեկավար: ԽՍՀՄ առաջին ժողովրդական արտիստ (մահ 1982 թ.):

1960 թ. – Այրտոն Սեննան`բրազիլացի ավտոարշավորդ, <<Formula 1 >> դասի աշխարհի եռակի չեմպիոն (մահ 1994 թ.):

1961 թ. – Լոթար Մաթեուսը` գերմանացի ֆուտբոլիստ աշխարհի ու Եվրոպայի չեմպիոն:

Մահացածներ

1648 թ.- Լեոնե Մոդենան` ծագումով հրեա իտալացի պոետ, ռավվին: Հրեական բառարանի կազմող (ծնվ. 1571 թ.):

1871 թ. – Ֆյոդոր Ռեշետնիկովը` ռուս գրող (ծնվ. 1841 թ.):

1910 թ.- Ֆելիքս Նադարը` ֆրանսիացի լուսանկարիչ, ծաղրանկարիչ և առաջին աէրոլուսանկարիչ (ծնվ. 1820 թ.):

1936 թ. – Ալեքսանդր Գլազունովը` ռուս կոմպոզիտոր, դիվիժոր, հասարակական գործիչ: Պետերբուրգյան կոնսերվատորիայի տնորեն (ծնվ. 1865թ.):

1939 թ.- Էվալդ Աավը` էստոնացի կոմպոզիտոր (ծնվ. 1900 թ.):

1998 թ.- Գալինա Ուլանովան` Խորհրդային բալետի պարուհի (ծնվ. 1910 թ.):

2009 թ.- Վլադիմիր Կուչմին` ռուս լրագրող, <<Սպորտ-Էքսպրեսս>> թերթի հիմնադիր և գլխավոր խմբագիր (ծնվ 1948թ.):